Specialistische jeugdhulp
Jeugdigen groeien gezond, veilig en zoveel mogelijk thuis op door, als het nodig is, inzet van specialistische jeugdhulp.
Wat hebben we bereikt in 2024?
Onder de effectindicatoren zijn de ontwikkelingen in 2024 van het bereik, de beschikbaarheid en de kwaliteit van de specialistische jeugdhulp opgenomen. KOOS, Spoor030 en Yeph hebben (zeer) specialistische jeugdhulp geboden en consultatie geboden aan partners. KOOS en Spoor030 hebben vragen van jeugdigen en ouders zo goed en zoveel mogelijk beantwoord binnen de eigen leefwereld en waar passend met inzet van sociale basis/basishulp in plaats van/naast (zeer) specialistische jeugdhulp. Het gezinshuis NEST in Vleuten is geopend. Ook is er met onder andere Yeph een plan van aanpak gemaakt voor de verdere om- en afbouw van jeugdzorg+ en opbouw van alternatieven in de komende jaren, zodat ook deze vormen van verblijf zo kleinschalig, gezinsgericht en tijdelijk mogelijk beschikbaar is.
Beleidskader
Deze doelstelling komt voort uit onderstaande beleidsdocumenten
Beleidsdocument | Vastgesteld | Toelichting |
|---|---|---|
2018 | Ambities en ontwikkelopgaven Jeugd en de manier waarop deze worden vertaald naar afspraken met aanbieders van specialistische zorg voor de periode 2020 en verder. | |
2023 | Verordening waarin onder andere is vastgelegd welke jeugdhulpvoorzieningen de gemeente Utrecht biedt en hoe de toegang tot deze jeugdhulpvoorzieningen is geregeld. |
Effectindicatoren
Bereik
Toelichting:
- Deze grafiek toont per dag in 2021-2024 het aantal jeugdigen dat (zeer) specialistische jeugdhulp kreeg van KOOS, Spoor030 of Yeph of als gevolg van het woonplaatsbeginsel van een andere aanbieder.
- Het aantal jeugdigen in (zeer) specialistische jeugdhulp is over 2024 redelijk stabiel. De aantallen in zorg zijn licht gedaald ten opzichte van 2022 en 2023.
- KOOS en Spoor030 bekeken, door consulten en samenwerking met andere partners, of hulpvragen in de sociale basis en/of door de buurtteams konden worden opgepakt en de inzet van specialistische jeugdhulp minder of niet nodig was.
- Het aantal jeugdigen in zorg bij Yeph is in 2024 constant gebleven (35 jeugdigen), maar wel gestegen ten opzichte van 2023 (29 eind 2024). Dit is het gevolg van de sluiting van de landelijke voorziening ZIKOS en het beleid vanuit Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI) om jeugdigen minder in JJI's te plaatsen.
Beschikbaarheid
Toelichting:
- Deze grafiek laat het aantal wachtenden per kwartaal in 2022 en 2023 en in tertaal in 2024 bij KOOS Utrecht en Spoor030 zien. Dit zijn de jeugdigen die nog geen specialistische jeugdhulp krijgen maar die al wel zijn aangemeld.
- KOOS en Spoor030 bekeken samen met jeugdigen en gezinnen die wachtten of (tijdelijk) andere hulp (zoals buurtteams, sociale basis, eHealth) ingezet kon worden om de situatie (deels) te verlichten.
- KOOS en Spoor030 pakten spoedeisende vragen (zoals veilig thuis-meldingen, ernstige somberheid, eetstoornissen, schooluitval, suïcidaliteit, jonge kind) direct op.
- Het aantal wachtenden is gestegen in 2024. Dit is vooral veroorzaakt door een toename van het aantal aanmeldingen in kortere tijd. Daarnaast was er soms langere tijd nodig om te bekijken of ondersteuning vanuit de sociale basis of buurtteams (in plaats van of naast specialistische jeugdhulp) passend is of duurt het even voor de zorg daadwerkelijk kan starten bij bijvoorbeeld onderaannemers of andere partners. Jonge kinderen die een plek in de dagbehandeling nodig hebben, moesten soms lang wachten omdat het aantal plekken beperkt is en de groep die deze ondersteuning toegewezen krijgt groeit.
Kwaliteit
- Over 2024 zijn er voor aanvullende jeugdhulp verspreid over KOOS en Spoor030 387 vragenlijsten ingevuld. Dit is een verdriedubbeling ten opzichte van 2023 (111 ingevulde vragenlijsten). Dit komt voort uit de extra aandacht en inspanningen voor het uitzetten van de vragenlijsten en stimuleren van deelname door de organisaties. In verband met het verkleinen van het risico op herleidbaarheid, is er een grens van minimaal 10 ingevulde enquêtes nodig, per vragenlijst en locatie, om resultaten te tonen. Hierdoor zijn er 355 vragenlijsten inzichtelijk.
- De figuur toont een optelsom van verschillende stellingen onder de noemers ‘ervaren toegankelijkheid’, ‘ervaren kwaliteit’ en ‘ervaren effect’.
- Op het onderdeel ‘ervaren kwaliteit’ is een overwegend positief beeld te zien. Op de onderdelen ‘ervaren toegankelijkheid’ en ‘ervaren effect’ is het beeld iets wisselender: de meerderheid is positief, maar ten opzichte van ‘ervaren kwaliteit’ geeft een groter aandeel respondenten ‘neutraal’ aan. Ook is het aandeel dat het ‘(helemaal) niet eens’ is met de stellingen hoger bij ‘ervaren toegankelijkheid’ en ‘effect’ dan bij ‘ervaren kwaliteit’. Ten opzichte van 2023 lijkt het aandeel ‘(helemaal) eens’ bij ervaren effect te zijn afgenomen.
- Ongeveer 200 respondenten hebben in een open antwoord aangegeven wat ze goed vinden gaan en wat er beter kan.
- In de tertaalgesprekken worden de resultaten besproken met KOOS en Spoor030.
Proclaimer: De figuur bestaat uit resultaten van aanbieders van specialistische jeugdhulp bij elkaar opgeteld. Verschillende stellingen en vragenlijsten zijn samengenomen: jongeren en ouders, en na start van een traject en na afsluiting van een traject. De vragen over het ervaren effect kunnen lastiger te beoordelen zijn voor respondenten die sinds kort zijn gestart met een traject. De figuur doet geen recht aan deze verschillen en is enkel bedoeld om een globaal beeld te schetsen.
Activiteiten
Nieuwe activiteiten in 2024
Deze activiteiten hebben we uitgevoerd zoals in de Programmabegroting 2024 opgenomen
- De maatregelen van de taskforce jeugd zijn uitgevoerd (zie raadsbrief 4e kwartaal 2024 hervormingen sociaal domein).
- Vragen van jeugdigen en ouders zijn zo goed en zoveel mogelijk beantwoord binnen de eigen leefwereld en waar passend met inzet van sociale basis/basishulp in plaats van/naast specialistische jeugdhulp.
- Partners hebben meer ingezet op collectieve hulp naast individuele hulp (zie ook raadsbrief 4e kwartaal 2024 hervormingen sociaal domein).
Deze activiteiten hebben we afwijkend of anders gerealiseerd dan opgenomen in de Programmabegroting 2024
- De beleidsnota Jeugd 'samen opgroeien, samen opvoeden' 2025-2034 is in december 2024 vastgesteld, uitvoering vindt plaats vanaf 2
Inzet op ondersteuning en preventie bij relatieproblemen: zie doelstelling ‘volksgezondheid’ in het programma Levendige en gezonde stad.
Activiteiten die we conform de programmabegroting 2024 niet meer zouden doen in 2024
Activiteiten die we in lijn met de programmabegroting 2024 hebben beëindigd in 2024
- De hervormingen sociaal domein zijn in gang gezet. De raad is in december 2023 geïnformeerd over de maatregelen die voor 2024 zijn genomen. Meest recent is de raad in november 2024 geïnformeerd over de stand van zaken (zie raadsbrief 4e kwartaal 2024 hervormingen sociaal domein). De hervormingen vinden plaats binnen de bestaande activiteiten, zoals groepsgericht werken. Er zijn in 2024 geen activiteiten beëindigd.
Deze activiteiten hebben we afwijkend of anders gerealiseerd dan opgenomen in de Programmabegroting 2024
- De beleidsnota Jeugd 'samen opgroeien, samen opvoeden' 2025-2034 is in december 2024 vastgesteld, uitvoering vindt plaats vanaf 2025.
Activiteiten die we zouden blijven doen in 2024
Deze activiteiten hebben we uitgevoerd zoals in de Programmabegroting 2024 opgenomen
- KOOS en Spoor030 hebben jeugdigen en ouders tijdig passende specialistische jeugdhulp geboden vanuit teams in de buurt.
- Yeph heeft zeer specialistische jeugdhulp geboden en hun expertiseteam heeft hulpverleners die al betrokken zijn bij een gezin ondersteund door middel van vroegtijdige specialistische expertise en consultatie.
- KOOS en Spoor030 hebben, waar mogelijk, hun teams versterkt met expertises die nodig zijn om meer vragen vanuit hun teams op te pakken waardoor er minder inzet van onderaannemers nodig is.
- Lokalis, KOOS, Spoor030 en SAVE hebben samen een campagne en een E-health training ontwikkeld om het werken in de jeugdhulp in Utrecht te promoten, nieuwe werknemers aan te trekken en uitval te voorkomen.
Wel Thuis: met de opening en start van gezinshuis NEST (Vleuten) is de inzet op zo thuis mogelijk opgroeien (minder uithuisplaatsingen) uitgebouwd.
In Vleuten, binnenstad, Oost en Noordoost is de Versterkt aanpak opgezet of geïmplementeerd. Hierin werkt het sociale netwerk in de wijk samen om de negatieve effecten van prestatiedruk te verminderen.
- De nadere regel herstel en veerkracht Utrechtse jeugd vanuit versneld vernieuwen en NPO is uitgevoerd.
- Het aantal gesloten plekken binnen de (reeds getransformeerde) jeugdzorg+ is in 2024 nagenoeg gelijk gebleven. De inzet van maatwerkoplossingen is in 2024 fors toegenomen (verdubbeld ten opzichte van 2023).
- In samenwerking met omringende regio’s is er ingezet op het beschikbaar houden en verder verbeteren van de hoogspecialistische jeugdhulp, in samenwerking is er een plan van aanpak gemaakt voor de verdere om- en afbouw van jeugdzorg+ en opbouw van alternatieven in de komende jaren.
Deze activiteiten hebben we afwijkend of anders gerealiseerd dan opgenomen in de Programmabegroting 2024
- Niet van toepassing.
Financiën 5: Specialistische jeugdhulp
x € 1.000 | ||||||||
Omschrijving | Actuele begroting 2023 | Realisatie 2023 | Nominale begroting 2024 | Actuele begroting 2024 | Realisatie 2024 | Verschil actueel/ realisatie | Actuele begroting 2025 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten | 11.601 | 6.470 | 0 | 9.752 | 12.881 | 3.129 | 0 | |
Lasten | 101.304 | 95.868 | 87.561 | 102.477 | 107.806 | -5.329 | 95.653 | |
Totaal | -89.702 | -89.397 | -87.561 | -92.724 | -94.925 | -2.200 | -95.653 | |
Onttrekking reserves | 1.275 | 1.275 | 0 | 62 | 62 | 0 | 0 | |
Toevoeging reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Onttrekking en Toevoeging reserves | 1.275 | 1.275 | 0 | 62 | 62 | 0 | 0 | |
Totaal | -88.427 | -88.122 | -87.561 | -92.662 | -94.863 | -2.200 | -95.653 | |
In onderstaande tabel zijn de verschillen in de baten, lasten en reserves tussen de realisatie en actuele begroting 2024 toegelicht.
x € 1.000 | ||
Toelichting verschillen | Bedrag | I/S |
|---|---|---|
Baten | 3.129 | |
Overige aanvullende zorg: Meer SPUK (H26) middelen voor randvoorwaardelijke functies jeugdhulp expertisenetwerken jeugdhulp 2025 ingezet dan begroot | 660 | I |
| 2.744 | I |
Overige baten: De SPUK H20 voor de vastgoedtransitie is niet volledig besteed, de resterende middelen blijven beschikbaar voor inzet in 2025. | -275 | I |
Lasten | -5.329 | |
Essentiële functies: Stijging lasten YEPH door groei volume en toename kostprijs verblijf. | -3.027 | I |
| -788 | I |
Overige aanvullende zorg LTA: Lagere uitgave aanbieders landelijk transitiearrangement. | 449 | I |
Specialistische zorg voor jeugd: Jaarresultaat aanbieders aanvullende zorg en woonplaatsbeginsel valt hoger uit dan begroot. | -1.962 | I |
Overige lasten: | -1 | I |
