Hoofdlijn

Met de jaarstukken legt het college verantwoording af over de resultaten en de financiën in 2024, ten opzichte van de vastgestelde begroting. Het college heeft ook in 2024 ingezet op de prioriteiten uit het coalitieakkoord 2022-2026: het aanpakken van de woningnood, het tegengaan van de klimaatcrisis, kansengelijkheid en een leefbare en levendige stad. Vanwege de financiële situatie van de gemeente heeft het college in 2024 maatregelen moeten voorleggen aan de gemeenteraad om de financiën op orde te brengen en om te kunnen blijven investeren in de stad. Het college investeerde extra in mensen en buurten die dit het hardste nodig hebben.  
Om de gevolgen van een vol stroomnet tegen te gaan, is er in 2024 geïnvesteerd in slimme netoplossingen.  

Maatschappelijke context

De gevolgen van snel veranderende maatschappelijke en financiële ontwikkelingen en de grote geo-politieke kwesties zijn voelbaar en merkbaar in onze stad. Deze ontwikkelingen vragen steeds om bestuurlijke keuzes die passen bij de veranderende omstandigheden, naast de inzet voor het uitvoeren van de ambities uit het coalitieakkoord.

Zo zien we als gevolg van de oorlog in het Midden-Oosten een sterke toename van het aantal demonstraties in onze stad. Juist in een tijd waarin het van grote waarde is om je mening te kunnen uiten en ook van mening te kunnen verschillen, vraagt dit extra inzet om ervoor te zorgen dat deze demonstraties ordentelijk en vooral veilig verlopen.  

De oorlogen en conflicten in Oekraine, Gaza en de rest van de wereld vragen van ons barmhartigheid en ruimhartigheid. Terwijl politiek Den Haag met haar asielbeleid de humanitaire ondergrens bereikt, blijft Utrecht zich onvermoeibaar inzetten voor de opvang van vluchtelingen, de opvang en begeleiding van ongedocumenteerde mensen, dakloze EU-migranten en Oekraïense vluchtelingen en voor de huisvesting van statushouders. 

De stijgende kosten van de zorg, de stijgende vraag naar zorg en het personeelstekort zorgen voor toenemende financiële druk op met name de jeugdzorg. Het is aan het Rijk om te zorgen voor voldoende compensatie voor deze taken, daar hebben we ook in 2024 voor gelobbyd. Op 25 april 2025 is de Voorjaarsnota van het kabinet openbaar gemaakt.  De inschatting van de gevolgen daarvan voor de gemeente Utrecht wordt betrokken in de verdere besluitvorming over de voorjaarsnota en de begroting 2026.

Wat hebben we in 2024 gerealiseerd?

Het jaar 2024 stond naast de uitvoering van onze reguliere taken in het teken van de prioriteiten uit de Begroting 2024 en het coalitieakkoord 2022-2026. Hieronder een aantal concrete voorbeelden van wat we in 2024 hebben opgestart, uitgevoerd en gerealiseerd.  

We maken ons hard voor kansengelijkheid

“Utrecht wil een stad voor iedereen zijn. Een inclusieve stad waar het voor alle Utrechters goed wonen, werken en leven is. We voelen een grote verantwoordelijkheid om de ongelijkheid in onder andere rondkomen, gezondheid en mee kunnen doen tegen te gaan. Daarom investeren we in mensen en buurten die dit het hardste nodig hebben door middel van het principe: Ongelijk Investeren voor Gelijke Kansen. “ 

• Met het nieuwe beleid Werk en Re-integratie en Financiële Bestaanszekerheid zorgen we dat nog meer Utrechters mee kunnen doen. Bijvoorbeeld door Utrechters extra te ondersteunen om duurzaam uit te kunnen stromen naar de arbeidsmarkt.  
• Onze integrale aanpak op gezondheid is vastgelegd in de beleidsnota Gezondheid Samen gezondheidsverschillen verkleinen 2024-2027. Met dit beleid willen we samen met partners in de stad gezondheidsverschillen verkleinen.  
• Met alle partners in de stad werkten we ook in 2024 aan hervormingen in het sociaal domein en ontwikkelden we nieuwe manieren van werken: meer groepsgericht, collectief en gebiedsgericht. Ook nu de zorgvraag toeneemt en we beperkte menskracht en middelen hebben, blijven we er vol op inzetten dat we passende zorg en ondersteuning kunnen bieden aan de jongeren, gezinnen en andere inwoners die het nodig hebben.  
• Met de uitvoering van de Veiligheidsagenda hebben we ons gericht op onder andere de aanpak van ondermijnende criminaliteit (nota Grenzen Stellen Perspectief Bieden), casuïstiek (op persoonsniveau) in de wijken, tijdig onderkennen van negatieve gevolgen van maatschappelijke onrust en intensieve samenwerking met partners die zorgen voor het tegengaan en voorkomen van overlast door personen en groepen (bijv. inzet van het Eropafteam en inzet van verblijfsontzeggingengebieden Lucasbolwerk en het Stationsgebied). 
• We gaven ruim baan aan vrijheid van meningsuiting en faciliteerden het sterk groeiend aantal demonstraties (2024: 522, 2023: 380).  
• Bij openbare ordeverstoring werd adequaat ingegrepen (bijvoorbeeld na afloop van voetbalwedstrijden).  
• Ondanks ingrijpende bezuinigingen op het (rijks)asielprogramma zijn er goede resultaten behaald door het organiseren van kwalitatief goede asielopvang met Plan Einstein, de opvang en begeleiding van ongedocumenteerde mensen, dakloze EU-migranten en Oekraïense vluchtelingen en met de huisvesting en inburgering van statushouders.  
• Op alle asiellocaties worden activiteiten en cursussen volgens Plan Einstein aangeboden. We hebben daarbij extra aandacht besteed aan de toeleiding naar werk. We hebben nieuwe locaties gevonden op Europalaan en Vlampijpstraat en bestaande locaties verlengd. 

We pakken de woningnood aan

“Onze stad verandert met de dag. Nieuwe stadswijken worden gebouwd. Dit biedt Utrechters de kans om in Utrecht te blijven wonen. We vinden het belangrijk dat Utrecht een leefbare, betaalbare, duurzame en gezonde stad is en blijft. Maar groei is geen doel op zich, het moet duurzaam in balans zijn”. 

• Er is een aantal grote stappen gezet in de overgang van woningmarkt naar volkshuisvesting door verschillende doorstroommaatregelen en het invoeren van een vergunningsplicht voor betaalbare nieuwbouw koopwoningen. 

• We werken aan de stad met als uitgangspunt groei in balans en vanuit de visie dat we een 10-minutenstad ontwikkelen. 

• De schaarste aan woonruimte voor alle doelgroepen is helaas groter geworden. Het terugdringen van deze schaarste en zorgen voor voldoende betaalbare woningen blijft topprioriteit van dit college.  

• Het aantal opleveringen van 2.048 nieuwbouwwoningen en overige toevoegingen blijft achter ten opzichte van de ambitie (3.000 nieuwbouwwoningen). Dit als gevolg van veranderende marktomstandigheden door wereldwijd gestegen kosten, inflatie en hiermee gepaard gaande rentestijgingen, waardoor woningbouw projecten vertraagde of stil kwamen te liggen. Mede door de Utrechtse Aanpak, waarmee we maatregelen hebben genomen om de woningbouw op gang te houden, zien we in de komende jaren een herstel in het aantal woningen dat we in aanbouw kunnen nemen

We gaan de klimaatcrisis tegen

“We voelen als coalitie de verantwoordelijkheid om er alles aan te doen om de klimaatcrisis tegen te gaan. Door gebruik te maken van alle mogelijkheden voor duurzame energieproductie binnen onze gemeentegrenzen. Door met bewoners en ondernemers ambitieus aan de slag te gaan met energiebesparing. Door als overheid een stap naar voren te zetten. En door verder te blijven investeren in lopen, fietsen, openbaar vervoer en elektrisch rijden om zo de brandstofmotor uit de stad te laten verdwijnen. 
Daarmee lossen we als stad de klimaatcrisis niet in ons eentje op. Maar we doen er binnen onze mogelijkheden wel alles aan om een bijdrage te leveren aan de wereldwijde klimaataanpak”. 

• De netcongestieproblematiek in de regio Utrecht is groot. Het elektriciteitsnetwerk is bijna vol. Om te kunnen blijven verduurzamen en te zorgen voor voldoende woningen hebben we in 2024 vol ingezet om netcongestie tegen te gaan.  

• De eerste Energy hub is geopend in Lage Weide, hiermee kunnen deelnemende bedrijven verder groeien en verduurzamen. 

• In de visie Utrecht Circulair 2050 staan de ambities van Utrecht op het gebied van circulariteit en circulaire economie. Deze visie geeft richting aan de gemeente Utrecht en haar partners om slimmer en zorgvuldiger om te gaan met grondstoffen, materialen en producten om in 2050 volledig circulair te kunnen zijn. We hebben Europese subsidie ontvangen, waarmee we onder andere twee upcyclecentra en de grondstoffencorridor hebben gerealiseerd.  
• We hebben, samen met het rijk en andere betrokken gemeenten, de invoering van de zero-emissiezone voorbereid, waardoor de meest vervuilende bestel- en vrachtauto’s niet meer in het centrum van Utrecht komen. Met de vaststelling van de nota luchtkwaliteit gaan we de komende jaren de luchtkwaliteit voor onze inwoners verbeteren.
• We hebben onder meer ruim 4.100 energieboxen uitgereikt, er zijn 660 koelkastvouchers verzilverd en ons online energieloket ontving ruim 21.000 unieke bezoekers.

We werken aan een levendige en leefbare stad

We willen onze stad in balans ontwikkelen met voldoende en kwalitatief goede voorzieningen, zodat iedereen gezond en prettig kan leven in de stad.  

• De heropening van de Domtoren was een hoogtepunt van 2024. De restauratie is binnen de tijd en binnen het budget uitgevoerd.  

• Met de uitvoering van het Programma wervengebied worden werven en kelder hersteld en behouden voor de toekomst. Dit doen we samen met eigenaren en andere stakeholders. 

• In de beleidsnota stadswater is vastgelegd hoe het openbare water gebruikt mag worden (waar je kunt varen of zwemmen en op de oevers waar je kunt verblijven en wandelen). Dit zorgt voor meer duidelijkheid voor inwoners en bezoekers.  

• We hebben op een diverse plekken vervangingswerkzaamheden uitgevoerd, waarbij we gelijktijdig de openbare ruimte vernieuwd én heringericht hebben. Helaas lukt het nog niet om alle werkzaamheden uit te voeren in het jaar dat ze geprogrammeerd zijn.  

• De hoeveelheid restafval per inwoner was in 2024 lager dan in 2023. Het is onze ambitie om dit verder te verlagen.  

• We hebben straten en pleinen groener gemaakt, ruim 6.000 bomen uitgedeeld, sport- en speelvoorzieningen verbeterd en we werken aan de Groene Schaalsprong.  

• Er worden minder vervuilende stoffen uitgestoten dankzij de luchtkwaliteitsmaatregelen.
• Nieuwe sport- en beweegplekken zijn aangelegd en bestaande plekken zijn gerenoveerd. Met de tijdelijke sporthal Tempo is extra binnensportcapaciteit toegevoegd.  
• In 2024 hebben we gezorgd dat meer inwoners kunnen sporten met de uitbreiding van de capaciteit door oplevering van twee sporthallen. Het Plein en Tempo.

• De vierjaarlijkse cultuurnotasubsidies zijn toegekend, waarmee er komende jaren weer een grote variatie aan culturele activiteiten mogelijk wordt gemaakt. Fair pay was één van de voorwaarden voor subsidietoekenning.

• In 2024 zijn we gestart met het toepassen van de nieuwe locatieprofielen voor evenementen in de stad, waarmee werken we aan een betere balans tussen rust en reuring op 10 belangrijke evenementenlocaties in de stad.
• Wij lopen op schema met het realiseren van het hoofdfietsroutenetwerk en fietsroutes om het centrum heen. Voor de realisatie van een aantal doorfietsroutes lopen we wel achter op schema als gevolg van vertraging in de planvorming (Utrecht-Hilversum, Utrecht-Amersfoort en Houten-Lage Weide).
• Wij liggen op schema met het wegwerken van de tekorten aan fietsparkeerplekken op de stations, de binnenstad en de vooroorlogse wijken.
• We verbeteren de verkeersveiligheid via educatie, handhaving en fysieke maatregelen, met focus op risicovolle oversteken, invoering 30 km/u, extra flitspalen en ingrepen op vijf locaties.

Goede uitvoering en contact met de stad

We werken aan het verbeteren van de menselijke maat in de gemeentelijke organisatie om de uitvoering te verbeteren. 

• In juni is de beleidsnota Samen Stad Maken vastgesteld met daarin het kompas. Het kompas zorgt voor meer zeggenschap en dit is toegepast in verschillende projecten. Een ander voorbeeld van meer zeggenschap voor Utrechters is het in 2024 afgeronde burgerberaad over de jaarwisseling.
• Met de wijkbureaus staan we dicht bij inwoners en werken we aan kansengelijkheid met het uitvoeringsprogramma Buurt- en wijkgericht werken, zes buurtagenda’s en het programma Samen voor Overvecht.

• Door grote inzet door medewerkers van de gemeente is het gelukt on ondanks grote drukte aan de balies paspoorten op tijd te verstrekken.
• De vervanging van de onlinedienstverleningskanalen is goed uitgevoerd. 

Gezonde financiële huishouding

De financiële positie van de gemeente Utrecht staat onder druk. Vooral als gevolg van tegenvallende inkomsten van het Rijk is de druk op de gemeentelijke begroting fors toegenomen. De teruggang in de financiering door het Rijk is echter sneller gegaan dan wij met goed afgewogen bezuinigingen kunnen compenseren. Daarom is in de afgelopen jaren incidenteel extra geld uit de reserves gehaald om de tekorten op te kunnen vangen. Echter het verder interen op de reserves is niet wenselijk en vraagt dat er keuzes gemaakt moeten worden om zo in de toekomst financieel gezond te worden.  Bij de Voorjaarsnota 2024 zijn de nodige keuzes gemaakt om het tekort op korte en op lange termijn op te lossen. Er is voor 35 miljoen euro aan bezuinigingen vastgesteld. Deze zogenaamde maatregelen raken instellingen en partners in stad, maar ontzien de meest kwetsbaren. Met de in 2024 aangekondigde hervormingsbezuinigingen kijken we vooral kritisch naar onze eigen organisatie. Vanaf 2026 willen met deze hervormingen in ieder geval 25 miljoen euro besparen. In de Voorjaarsnota 2025 staat een uitwerking van deze plannen waarover de raad in juli 2025 besluit.  

Helaas hebben we in 2024 ook een aantal lasten voor inwoners moeten verhogen. Zo is de OZB vanaf 2025 verhoogd met 12%. Dit betekent voor huiseigenaren met een huis van € 450.000 een verhoging van € 4 per maand. Ook is in 2024 aangekondigd dat de parkeerlasten en de toeristenbelasting omhooggaan.

Financiën

Het jaar 2024 is afgesloten met een overschot van 32,6 miljoen euro.

Rekeningresultaat 2016 tot en 2024

Bovenstaande grafiek geeft weer de ontwikkeling van het rekeningresultaat door de jaren heen.  

Resultaat per programma

Het resultaat per programma staat in de onderstaande tabel weergegeven.

Het saldo bestaat uit plussen en minnen op de verschillende programma’s. Hieronder staan een aantal majeure ontwikkelingen (> 1,0 miljoen euro) benoemd die een groot deel van het resultaat verklaren. De afwijkingen staan per programma per doelstelling toegelicht in het Jaarverslag.

Nadelig resultaat

10,0 miljoen euro: Aantrekkelijke groene leefomgeving:

Het beheer van de stedelijke infrastructuur levert een nadeel op van 4,0 miljoen euro, hoofdzakelijk is dit het gevolg van het extra inzetten op het dagelijks en groot onderhoud van wegen, achterstanden bij vervangingen van speelplekken en noodzakelijk onderhoud aan de Stadsbaantunnel. Daarnaast heeft er een eenmalige afschrijving op de panden van het grondstoffendepot nadeel van 1,5 miljoen euro plaatsgevonden. Conform BBV-regelgeving was afschrijving over meerdere jaren niet toegestaan. Als gevolg van een vertraging in de werkzaamheden in het Wervengebied waren er lagere lasten van 2,3 miljoen euro. De uitgaven van het programma Water -en riolering wordt er uitgegaan van een andere prijsindex (de uitgaven stijgen met een ander percentage) dan gemeente breed, dit zorgt voor een nadeel van 2,969 miljoen euro

Voordelig resultaat

5,8 miljoen euro: Ontwikkelen en wonen voor iedereen:

Dit verschil wordt vooral verklaard door hogere opbrengsten uit de Conversieregeling Erfpachten 2017, in 2024 betreft dit 3,402 miljoen euro.  Daarnaast zijn de rijksbijdragen voor de implementatie van de Omgevingswet niet volledig in 2024 besteed (voordeel 1,8 miljoen euro). De besteding van deze middelen vindt verspreid over de komende jaren plaats.

8,9 miljoen euro: Passende ondersteuning en opvang:

De lasten voor huishoudelijke hulp zijn in 2024 naar beneden bijgesteld en er heeft een terugvordering 2023 plaatsgevonden (voordeel 2 miljoen euro). Het vinden van locatie voor de uitbreiding van het aantal opvang plekken en de uitvoering van de Koudweerregeling leverde een vertraging op (voordeel 1,150 miljoen euro). Daarnaast volgen de regionaal programma’s wonen (dakloosheid, Living Lab en beschermd wonen) de werkelijk inzet. Het moment van opleveren van de woonprojecten bepaalt de uitgaven (voordeel 4,8 miljoen euro).

3,3 miljoen euro:Werken of participeren:

Bij de begroting was rekening gehouden een grote stijging van de BUIG-lasten, bij de realisatie viel de stijging mee (voordeel van 2,9 miljoen euro). Dit voordeel werd gedempt door enerzijds een stijging als gevolg van een hoger bereik van de studietoeslag (nadeel 1,4 miljoen euro), U-pas (nadeel 0,3 miljoen euro), bijzondere bijstand (nadeel 0,3 miljoen euro), individuele inkomenstoeslag (nadeel 0,3 miljoen euro) en anderzijds een hogere toerekening van uitvoeringskosten (nadeel -2,1 miljoen euro). Conform de systeemafspraak uit de Tweede Bestuursrapportage 2023 is het resultaat op minimabeleid en schulddienstverlening (excl. resultaat voormalig personeel) verrekend met de reserve Armoedebestrijding en Schuldhulpverlening (voordeel van 2,5 miljoen euro). Verder leveren lagere lasten van het regionaal actieplan jeugdwerkeloosheid een voordeel op (1,253 miljoen euro).

2,0 miljoen euro: Kansrijk opgroeien:

Een stijging van de lasten (nadeel 3,0 miljoen euro) van YEPH (hoog specialistische zorg voor kinderen) door de groei van het volume en toename van de kostprijs van een verblijf. Daarbij vallen het jaarresultaat van de aanbieders aanvullende zorg en de uitgaven in verband met het woonplaatsbeginsel hoger uit dan begroot (nadeel 2 miljoen euro). Dit nadeel wordt gedempt, doordat er in de begroting geen rekening was gehouden met de SPUK WPB (Woonplaatsbeginsel) 2024 (voordeel 2,7 miljoen euro) en onderbesteding bij de proeftuin SAVE (voordeel 1,3 miljoen euro). Per saldo levert dit een voordeel op 2 miljoen euro.

23,7 miljoen euro: Algemene middelen

De inkomsten uit de OZB zijn hoger (8,8 miljoen euro) dan verwacht. Dit voordeel wordt veroorzaakt doordat er meeropbrengsten OZB-woningen - en niet woningen uit voorgaande jaren zijn verrekend. Verder zijn niet alle stelposten volledig benut. Onder andere de stelpost Loon- en prijscompensatie en de stelpost “Productiviteitsnorm nieuwe CAO” uit de Voorjaarsnota 2024 zijn gedeeltelijk ingezet (voordeel van 5,1 miljoen euro). De definitieve aanvraag voor compensatie voor het beëindigde contract GAZProm resulteert in een nadeel van 1,3 miljoen euro. De stelpost interne rentevergoeding kent een voordeel van 4 miljoen euro. Het financieringsresultaat levert een voordeel op van 2,0 miljoen euro. Als gevolg van nacalculatie resteert er vanuit de september- en decembercirculaire een voordeel (3,0 miljoen euro structureel). Daarnaast heeft er een storting in de reserve Gemeentefonds (4,0 miljoen euro) plaatsgevonden. Dit betreft middelen voor corresponderende posten uit de september- en decembercirculaire die naar 2025 worden overgeheveld omdat de bijbehorende taken in 2025 worden uitgevoerd.

Rechtmatigheidsverantwoording

Met de in de jaarrekening opgenomen rechtmatigheidsverklaring legt het college verantwoording af over de financiële rechtmatigheid van de uitgevoerde activiteiten. De grondslag voor deze verantwoording is de Kadernota Rechtmatigheid 2024 van de Commissie BBV van oktober 2024.

Op basis van interne controles wordt vastgesteld in welke mate de uitvoering rechtmatig heeft plaatsgevonden conform de geldende externe en interne wet- en regelgeving. De toets bestaat uit drie onderdelen: 

• Voorwaardencriterium: zijn de externe en interne regelgeving nageleefd conform door raad vastgestelde normenkader 
• Begrotingscriterium: zijn de afwijkingen op lasten en baten gerealiseerd ten opzichte van de vastgestelde begroting rechtmatig volgens de door de raad vastgestelde beoordelingscriteria 
• Misbruik en oneigenlijk gebruik-criterium: betreft het voorkomen, detecteren en corrigeren van misbruik en oneigenlijk bij de bestedingen van de overheidsgelden en gemeentelijke eigendommen.

De verantwoordingsgrens heeft uw raad vastgesteld op 1,5% van de totale lasten, inclusief toevoegingen aan reserves. Voor 2024 is deze grens 39,2 miljoen euro. 
Op basis van de grondslagen uit de kadernota Rechtmatigheid 2024 is voor 16,3 miljoen euro aan onrechtmatigheden geconstateerd waarvan 9,4 miljoen euro voortvloeit uit het begrotingscriterium en 6,9 miljoen uit het voorwaarden criterium.
Na toetsing op basis vastgestelde criteria, uit de financiële verordening en interne richtlijnen, wordt alsnog binnen de begrotingsrechtmatigheid 2,9 miljoen euro rechtmatig. Daarmee komt het saldo van de onrechtmatigheden uit op 13,4 miljoen euro. Dit valt ruim binnen de grens van 1,5%.
Binnen de begrotingsrechtmatigheid wordt de onrechtmatigheid met name veroorzaakt door stedelijk beheer infrastructuur als gevolg van extra inzetten op het dagelijks en groot onderhoud van wegen, achterstanden bij vervangingen van speelplekken (leidt tot meer dagelijks onderhoud), noodzakelijk onderhoud Stadsbaantunnel en een eenmalige afschrijving op de panden, conform BBV-regelgeving.
Ten aanzien van het voorwaardencriterium heeft het college aan de hand van uitgevoerde verbijzonderde interne controles geconstateerd dat bij inkoop en aanbesteden 6,8 miljoen euro aan onrechtmatigheden heeft plaatsgevonden. Dit is een toename ten opzichte van 2023 (4,8 miljoen euro) en wordt vooral veroorzaakt door inhuurcontracten waar afspraken over maximum te declareren uren zijn overschreden. Bij de verlenging van deze contracten was het maximum urensaldo niet opgehoogd. Inmiddels is deze clausule uit de standaard inhuurcontracten formats verwijderd. Gecorrigeerd voor dit type onrechtmatigheid is er sprake van een afname van circa 2,9 miljoen in vergelijking met vorig boekjaar.

Ten aanzien van het misbruik en oneigenlijk-gebruik criterium zijn geen onrechtmatigheden geconstateerd.

Het college stelt dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen binnen de daarvoor door de raad gestelde grens.

Actuele financiële positie

De financiële positie geeft een indruk van de financiële flexibiliteit van Utrecht: zijn er voldoende financiële buffers of bijsturingsmogelijkheden om risico’s of tegenvallers op te vangen. De normen voor de indicatoren zijn door de provincie, onze toezichthouder, vastgesteld. 

Reserves

Reserves zijn bedoeld om geld voor een langere termijn te reserveren, met als doel om bijvoorbeeld risico’s af te dekken of om een piek in de kosten over meerdere jaren te verdelen. Bij de voorjaarsnota 2024 heeft de raad besloten om enerzijds de reserves in te zetten om het tekort van 2024 en 2025 op korte termijn op te lossen. De activareserve is verlaagd met 203 miljoen euro en dit bedrag is voor 149,3 miljoen euro ingezet ter dekking van het tekort in 2024 en 2025. Het restant van 53,8 miljoen euro is toegevoegd aan de algemene reserve en enkele bestemmingsreserves. Onderstaande grafiekl geeft deze belangrijke wijzigingen grafisch weer.

Investeringen in onze stad en inwoners

We investeren jaarlijks vele miljoenen euro’s in de groei van onze stad en om de stad in goede staat te houden en te verbeteren. Onze bezittingen nemen door deze investeringen (vaste activa) toe. Bij de programmabegroting wordt het volledige investeringskrediet ineens geautoriseerd voor de gehele looptijd van het project, waarbij de uitgaven over meerdere jaren worden gespreid. In de Begroting 2024 is voor 2.045 miljoen euro aan geplande en (geautoriseerde) investeringen opgenomen. Tot en met het jaar 2024 is er een bedrag van 777 miljoen euro gerealiseerd aan uitgaven op de begrote investeringen. In de Begroting is voor de begrote investeringen -in uitvoering of nog te starten- een bedrag van 315 miljoen euro voor het jaar 2024 opgenomen. Hiervan is in 2024 een bedrag van 206,9 miljoen euro (66%) gerealiseerd.

Deze uitgaven zijn als volgt verdeeld over de verschillende programma's:

Verloop kengetallen

In onderstaand tabel staan de verplichte BBV-indicatoren en ratio Weerstandsvermogen opgenomen. Een nadere toelichting en duiding per indicator staat in de desbetreffende paragraaf opgenomen. Voor de beoordeling van de BBV verplichte kengetallen op het gebied van financiële weerbaarheid en wendbaarheid worden de door de provincie Utrecht, in het kader van het financieel toezicht, gehanteerde signaleringswaarde aangehouden. De huidige waarde van de kengetallen zijn hiernaast gelegd.   

Bovenstaande tabel geeft een vertekend beeld en vraagt om nuancering. De ontwikkeling van de verplichte kengetallen door de jaren heen geeft aan dat het beeld qua verplichte kengetallen verslechterd. Met name solvabiliteit laat een dalende trend zien.

Wendbaarheid

De wendbaarheid van de gemeente geeft de flexibiliteit aan van de gemeente om snel in te kunnen spelen op de actuele ontwikkelingen. De kengetallen die samen een beeld geven over de wendbaarheid zijn in deze jaarstukken op niveau gebleven en daarmee als gezond aan te merken. Aandachtspunt voor toekomstige jaren is het structurele begrotingstekort en het benodigde evenwicht tussen de structurele inkomsten en uitgaven. In de komende voorjaarsnota en begroting worden voorstellen gedaan om het structurele tekort op te lossen en daarmee een structureel gezonde financiële positie te realiseren.  

Weerbaarheid

De waardering van de kengetallen is verbeterd. De gemeentelijke woonlasten blijven boven het landelijke gemiddelde. Daardoor is er minder ruimte in de onbenutte belastingcapaciteit ten opzichte van het landelijk gemiddelde om in financieel weerbarstige tijden bij te kunnen sturen aan de inkomstenkant van de begroting. Deze bijsturing kan onderdeel uitmaken van besluitvorming over de voorjaarsnota en begroting.